(23/01/08 ) Dag 8 in Indonesië (2)
De voormiddag van dag 8 leidde ons naar de rijstvelden van Boyolali. Niet ver van het meer dan drukke Solo, maar toch zeer rustig en mooi gelegen. We worden er rondgeleid door de mensen van een boerengroep waarmee Vredeseilanden en LSKBB (partnerorganisatie) al een tijdje samenwerken rond productie en vermarkting van rijst.
De man die ons rondleidt op de velden is de man in het geel, Cipto Mulwatno. Een naam die hoge toppen scheert in de discipline “bestbekkende namen”, dacht ik zo. Wijs, rustig en vooruitziend zijn de adjectieven die deze man uitstraalt. Hij begeleidde het proces om de productie om te zetten naar een biologische teeltwijze en ervoor te zorgen dat iedereen binnen de coöperatieve zich aan dezelfde normen houdt.
Om meer onafhankelijkheid te krijgen ten opzichte van alle tussenpersonen die willen verdienen aan een product waar ze in se weinig verdienste aan hebben, doen ze meer zelf en proberen ze via hun eigen “holding” een directere weg naar de markt te vinden. Lees: rijst in eigen beheer pellen, verpakken en verkopen. Rechtstreeks aan consumentengroepen ofwel aan kleine winkels waarvan er zoveel zijn in de nabijgelegen steden. Dat er hier fatsoenlijke wegen zijn, biedt hiertoe sowieso al meer mogelijkheden dan op veel andere plaatsen.
Hoe ze de prijs voor hun product bepalen, wilde ik nog weten. Het antwoord bood mij inzicht in een even briljante als eenvoudige marketingstrategie: ze maken hun rijst goedkoper dan de biorijst in de winkels en iets duurder dan de gewone rijst.
Tot slot vertelde hij nog over een welkom neveneffect van het verkopen in groep. Voor ze een boerengroep hadden, kwamen opkopers bij ieder afzonderlijk, kochten de hele oogst op en betaalden cash. Zo kregen gezinnen (of toch de gezinshoofden) opeens veel geld in handen, wat de verleiding deed ontstaan tot impulsief uitgeefgedrag.
Bovendien hielden veel boeren geen rijst voor eigen consumptie over. Bij de minste tegenslag was er dan geen geld voor handen om voedsel te kopen. Eerlijkheidshalve moet ik erbij vertellen dat zulke praktijken veelal alleen voorkomen wanneer vrouwen te weinig in de pak te brokken hebben. Hoor mij hier pleiten voor vrouwenversterking en emancipatie…
Maar goed, genoeg kwaad gesproken over mijn eigen geslachtsgroep. Ik vond het niettemin een schone moraal om mee af te sluiten.
