(22/01/08) Dag 6 in Indonesië – de voormiddag
Moest het geen digitaal exemplaar zijn, mijn horloge zou kwart voor zes aangeven bij het ontwaken. Dat is de voorbije dagen en de dagen die volgen het normale uur van opstaan. Thuis zou die praktijk mij slecht gezind stemmen, maar hier glij ik de bedstee uit met de souplesse van een springtouw. Het effect van zonlicht, zegt de pseudopsycholoog in mij.
In een een restaurantje in Bajawa (1200 meter boven de zeespiegel) nuttigen we het ontbijt in het gezelschap van Yosafat Koli, leider van Lapmas, een organisatie die studie- en lobbywerk verricht. Hij licht een case toe, die na een slopend proces van verschillende jaren eindelijk tot een (goed) einde komt.
De clou van de zaak is dat in 1992 het toenmalige regime nogal uit het niets besliste om een bosrijk gebied van een kleine 5000 ha tot beschermd gebied uit te roepen. Leuk, maar spijtig voor die 15.000 mensen die in dat gebied leefden van landbouw. No pasarán, zegden ze daar en het verzet was geboren. Lapmas hielp om de acties te structureren, om een advocacyplan uit te zetten en het in de praktijk te brengen.
De relatie met het bestuur verliep nogal woelig. Soms waren de officials bereid tot onderhandelen, maar niet veel later lieten ze dan weer mensen oppakken of zelfs huizen platbranden. Subtiliteit en diplomatie is niet iedereen gegeven.
Toch werd er stap voor stap vooruitgang geboekt door een taskforce met vertegenwoordigers van het ministerie van landbouw en bosbeheer, de ngo’s en de bewoners. Na vijftien jaar ligt er een wetsvoorstel dat rond deze tijd gestemd zou moeten worden met een definitieve oplossing die de eigendomsrechten van de bewoners veilig stelt, maar ook oog heeft voor ecologische belangen.
De proef op de som nemend bezochten we nog een van de bedreigde dorpjes in de buurt waar koffieboeren de dienst uitmaken. Het zal niet verbazen dat ze daar pas gerust zullen zijn als de wet echt gestemd is, want hun vertrouwen in de overheid is niet ongeschonden.
Voor het duurzaam beheer van het bos hebben ze trouwens zelf een oplossing uitgewerkt. Aan de ingang van het dorp staat een bord met een kaart waar de beschermde gebieden aangeduid staan. In de buurt van waterbronnen moet iedereen bijvoorbeeld wegblijven op straffe van boete.
Even opmerkelijk was hun uitleg over hun koffiecoöperatieve. Een vergelijkbaar verhaal met dat van Arus, maar hier staan ze al veel verder op het vlak van verwerking (betere machines). Met nieuwe teelttechnieken werd ook de productie in geen acht jaar nagenoeg verdubbeld en behaalden ze de kwaliteitsnormen voor export. Très straf…
